Pasaportlar Nüfus Müdürlükleri tarafından verilen Türk pasaportu, 1950 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Günümüze gelene kadar birkaç kez değişiklik geçirmiştir. 2004 yılında Avrupa Birliği ile başlayan müzakereler sonucunda biyometrik pasaport türüne geçiş kararı alınmıştır. Bu sayede kopyalamanın ve kaçak girişlerin önüne geçilmiştir. 2010 yılında kullanıma giren biyometrik pasaportlar 2018 yılına kadar kullanılmıştır. 2018 yılında ise çipli pasaport dönemi başlamış ve o yıldan beri çipli pasaportlar kullanılmaktadır. Türk pasaportu sayesinde 193 ülkenin 110 tanesine seyahat edebilirsiniz. 2019 yılında yapılan bir araştırmaya göre Türk pasaportu 193 ülke arasında seyahat özgürlüğünde 53.sırada yer almaktadır.
Türk pasaportu, (Bordo) Umuma Mahsus, (Yeşil) Hususi, (Gri) Hizmet ve (Siyah) Diplomatik pasaport olarak 4 çeşide sahiptir.
(Bordo) Umuma Mahsus Pasaport
5682 sayılı Pasaport Kanunu’nda belirtilen şartları karşılayan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının alabileceği pasaport türüdür. 38 sayfadan oluşan bu pasaportu 6 ay, 1 yıl, 2 yıl, 3 yıl ve 10 yıllık olarak alabilirsiniz. Renginden dolayı bordo pasaport olarak umuma mahsus pasaport sayesinde 77 ülkeye vizesiz olarak giriş yapabilirsiniz.
(Yeşil) Hususi Pasaport
Halk arasında yeşil pasaport olarak anılan bu pasaportu alabilmek için çeşitli devlet kurumlarında çalışmak yada emekli olmak gereklidir. Bu pasaport türü aralarında doktor ve öğretmenlerin de olduğu kadro derecesi 1, 2, 3 olarak belirlenen devlet memurlarına ve eski bürokratlara verilmektedir. Special Passport (Özel Pasaport) denilen bu pasaport türü Türkiye dışında Brezilya, Kuveyt, Katar, Kanada ve Tunus tarafından da kullanılmaktadır. Bu ülkelerdeki insanlar bu tür pasaportu sadece kişisel olarak kullanabilirken, Türkiye’de ise durum farklıdır. Türkiye’de yeşil pasaport sahibi olan kişilerin eşleri ve çocukları da bu pasaporttan yararlanabilmektedir. Bu pasaport türünü almaya hak kazanan kişiler harç ödememekte olup sadece defter parası ödemektetirler. Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de alınan pasaportların %18’i Hususi pasaporttur.
(Gri) Hizmet Pasaportu
Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi görevler için yurtdışına giden görevlilere verdiği pasaport türüdür. Bu görevler için özel idarelerde, belediyelerde, Türk Hava Kurumu ve Türk Kızılay Cemiyetinde çalışan memurların hizmet pasaportu alma hakları bulunmaktadır. Bu pasaportu alan görevlilerin eşleri ve çocukları da hizmet pasaportu taşıyabilirler. Bu pasaport türünü almaya hak kazanan kişiler harç ücretinden muaf olup sadece sadece defter parası ödemekteler.
(Siyah) Diplomatik Pasaport
Türkiye Cumhuriyeti bulundurduğu 246 diplomatik temsilcilik ile dünyanın en çok diplomatik temsilci bulunduran ülkesi konumundadır. Diplomatik ilişkilerin oldukça yoğun geçmesinden dolayı Dışişleri Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilikleri ve Konsoloslukları tarafından yüksek derecede görevde bulunan kişilere verilen pasaport türüdür. Bu pasaport türü sadece üst düzey devlet görevlilerine verilmesinden dolayı vize uygulamalarından ve pasaport harçlarından muaftır. Bu pasaportu alan görevlilerin eşleri ve çocukları da diplomatik pasaportu taşıyabilirler. Devlet başkanı, konsolosluk görevlileri, Müsteşarlar, Valiler, eski başbakanlar, orgeneraller, oramiraller, Cumhuriyet Başsavcısı ve Büyükşehir Belediye başkanları gibi unvan sahipleri bu pasaport sayesinde uluslararası alanda Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil edebilirler.
