Kayseri Pastırması VS. Kanada Pemmicanı

 

İlk olarak arada bir bağlantı kuramayıp şaşırdıysanız bu normal. Ancak kısaca aradaki bağlantıyı anlatınca hak vereceksiniz. Tarihte bilinen en eski et muhafaza yöntemi, etlerin önce tuzlanıp daha sonrasında ise güneşte asılarak kurutulmasıdır. Birçok farklı kültürün kendine has kurutulmuş eti mevcuttur.

Orta Asya’dan gelen Türkler ile hemen hemen aynı yöntemler ile yapılan Kanada Pemmican'ı ise birbirine oldukça benziyorlar.Kanada'da pastırma benzeri bir yiyecek olan pemiccan ilk olarak 1700'lerin sonunda, genel olarak ülkede uzak mesafeleri kat eden yolcuların o dönem şartlarında yanlarında bulundurmaları ve yemeleri için hazır bir gıda olmuştur.

Pastırma da buna benzer bir hikayeye sahiptir ancak yaklaşık 1300 yıl kadar bir farkla. Orta Asya'dan batıya doğru yola çıkan Türk atlıları aynı Kanadalı'lar gibi düşünerek yolculuk sırasında yemek için pastırmayı geliştirmişler. Bu tarihsel yolculuk boyunca Oğuzlar'la birlikte göç eden pastırma, Anadolu'da, Kayseri'yi kendine yurt edinmiş, sonrada ünü dört bir yana yayılmış.

Pemmican, geleneksel olarak bizonların kaba toz haline getirilmesi ve eşit miktarda erimiş yağ ve bazen saskatoon meyveleri, kızılcık ve hatta kiraz, kuş üzümü, chokeberry veya yaban mersini ile karıştırıldığı kurutulmuş ettir.

Pemmican, geleneksel olarak kurutulmuş, bizon veya sığır etinin, kaba toz halinde dövülüp, eşit miktarda erimiş yağ ile karıştırılarak 41 kg'lık partiler halinde soğutulması ve bizon postu torbalara dikilmiş pemmicanın yoğun, yüksek proteinli ve yüksek enerjili bir gıda haline gelene kadar bekletilerek son haline gelene kadar beklenerek elde edilir.

 

Pemmican'ın oldukça ilginç bir geçmişi var. Uzun ömürlü ve taşıması hafif olan yoğun, yüksek enerjili bir gıda olduğundan, 18. yüzyılın başlarında kuzeybatı Kanada'da kaşifler, avcılar ve kürk tüccarları için temel bir gıda haline geldi. Kanadalı bir kaşif ve kürk tüccarı olan Peter Pond, hiç şüphe yok ki, geleneksel olarak kurutulmuş, toz haline getirilmiş bizon ve bizon yağından yapılmış pemmican taşıyan kuzeybatı yerlilerinden pemmican yapmayı öğrendi.

Pemmican, kuzeybatı Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nin bazı bölgelerinde o kadar önemli bir ekonomik mal haline geldi ki, bir vali, belirli bölgelere ihracatını yasaklayan bir Pemmikan Bildirgesi'ni yürürlüğe koydu. Pemmican ayrıca bölge dışında, örneğin İngiltere'de yapılan sığır pemmican ile birkaç kutup seferini sağlayan Kraliyet Donanması tarafından da kullanıldı .

 

Benzer yöntemler kullanılarak yapılan pastırma da hayvan kesilip 10-12 saat bekletildikten sonra 3 ila 10 gün arasında değişen süreyle kurumaya bırakılıyor. Şimdi Kanada pemmicanı ile Kayseri pastırması arasındaki en büyük farka gelelim. Pastırmaya asıl olarak tadını veren ve Kanada Pemmican'ı ile arasındaki asıl fark ise kesinlikle ''ÇEMEN''dir.

Kuruduktan sonra bir kez de çemende yatırılan etler sonrasında çemenden çıkarılarak fazlalıkları alınıyor ve bu defa çemenli kurutma işlemi başlıyor. Çemenlenmiş olarak bir süre daha bekletilen et pastırma olarak yenmeye hazır hale geliyor. 

 

Orta Asya steplerinde yaşayan Türkler, etlerin bir kısmını tuzlayarak kurutmuş ve kışın tüketmişlerdir. Devamlı hareket halinde olan bu Türkler besin ihtiyaçlarını deri bir torba içinde taşıdıkları bastırma denilen bir kuru et ile gidermişlerdir.

Weber Baldamus Dünya tarihi eserinde, Antakya’lı Amiadus’a (273-375) ait bir kitaba atfen, Hun Türkleri’nin; “yiyecek olarak taze av hayvanlarının etlerinin yanı sıra kurutulmuş etleri ve atın sırtında eğerle baldırları arasında ezdikleri ve/veya yabani otlarla karışık etleri yedikleri” belirtilmektedir. Nitekim, Evliya Çelebi de 17. Yüzyılda yazdığı Seyahatname'sinde Kayseri'nin baharatlı sığır pastırmasından övgüyle söz eder. 

 

Sonuç olarak ikisi de uzun yol yapılması nedeniyle günlük besleyici gıda ihtiyacını karşılamak üzere ortaya çıkmış olan ve birbirine oldukça benzeyen pemmican ve pastırma yukarıda belirttiğimi nedenle birbirinden ayrılıyor. Herhalde Türkiye'de ''Pastırma çemensiz olur mu?'' sorusunu kime sorarsak soralım olmaz cevabını alacağımız kesin.

Bu nedenle pemmican, pastırma'nın yerini tutmasa da eğer uzun süre Kanada'da kalacaksanız, bu süre içeridinde pastırmaya olan hasretinizi bir nebze olsun giderebilecektir. Buradan Kanada'lı Pemmican üreticilerine ise, bir kere de çemenli pemmican üretmelerini ve pemmican'ın tadına bir de öyle bakmalarını tavsiye ediyoruz.

Sadece pemmican yemeye değilse de eğitim, iş ya da seyahat amaçlı olarak Kanada'ya gitme planınız varsa uygun fiyatlı Kanada Uçak Biletlerinizi web sitemizden ya da mobil uygulamamızdan satın alabilir, Kanada seyahatinizi Kanada Gezi Rehberimizle planlayabilirsiniz. 

Kanada'nın en popüler noktalarına uçuşları aşağıdaki bağlantılara tıklayarak bulabilir ve uçuş rezervasyonunuzu oluşturabilirsiniz. 

 

 

Toronto Uçuşları | Montreal Uçuşları | Vancouver Uçuşları | Quebec Uçuşları |